Στον Αμερικανό Τζον Μίλνορ το φετινό «Νόμπελ Μαθηματικών»

Ο Αμερικανός μαθηματικός Τζον Μίλνορ βραβεύεται για το 2011 με το Βραβείο Άμπελ, το αποκαλούμενο και «Νόμπελ Μαθηματικών», όπως ανακοίνωσε η Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών, σύμφωνα με την οποία ο 80χρονος σήμερα επιστήμων βραβεύεται για «τις πρωτοποριακές ανακαλύψεις του στην τοπολογία, την γεωμετρία και την άλγεβρα», δηλαδή σε όλο το φάσμα των μαθηματικών, ένα

ασυνήθιστο επίτευγμα.

Πάνω από όλα, ο Μίλνορ έγινε διάσημος όταν ανακάλυψε ότι υπάρχουν σφαίρες σε επτά διαστάσεις, πολύ διαφορετικές από αυτές με τις οποίες παίζουμε ποδόσφαιρο ή μπάσκετ. Πάντως, μην προσπαθήστε να φανταστείτε τέτοιες «εξωτικές» σφαίρες!

Το βραβείο Άμπελ, που απονεμήθηκε για πρώτη φορά το 2003 και γρήγορα απέκτησε «στάτους» ισοδύναμο με Νόμπελ μεταξύ των μαθηματικών, συνοδεύεται από το ποσό του 1 εκατ. δολαρίων περίπου. Η τελετή απονομής θα γίνει στο Όσλο στις 24 Μαϊου και το βραβείο θα απονείμει ο νορβηγός βασιλιάς Χάραλντ, σύμφωνα με το “Science”, το “Nature” και το “New Scientist”. Το βραβείο Άμπελ πήρε το όνομα του Νορβηγού μαθηματικού του 19ου αιώνα Νιλς Χένρικ Άμπελ, ο οποίος ανακάλυψε τη θεωρία ομάδων μαζί με τον Τσέχο μαθηματικό Φράντιζεκ Βολφ.

Ο Μίλνορ, ειδικός στην τοπολογία και τη θεωρία των δυναμικών συστημάτων, αλλά επίσης στην θεωρία παιγνίων, την θεωρία ομάδων και την θεωρία των αριθμών, διδάσκει στο Ινστιτούτο Μαθηματικών Επιστημών του πανεπιστημίου Stony Brook της Νέας Υόρκης. Έχει πίσω του μια μακρά καριέρα, που ξεκίνησε το 1950, όταν, φοιτητής ακόμα στο πανεπιστήμιο Πρίνστον, τράβηξε πάνω του το ενδιαφέρον, επειδή κατάφερε να λύσει ένα άλυτο μέχρι τότε πρόβλημα σχετικά με την καμπυλότητα των κόμβων. Το 1956 αναγνωρίστηκε διεθνώς, όταν απέδειξε την ύπαρξη «εξωτικών» σφαιρών με επτά διαστάσεις και παράξενες τοπολογικές ιδιότητες.

Ο Μίλνορ επίσης έχει γίνει διάσημος για τα «μυθικά» βιβλία του, τα οποία με (σχετικά) απλό και καθαρό τρόπο εξηγούν τα μαθηματικά. Κάθε φορά που γράφει ένα νέο βιβλίο, σε λίγο έχει γίνει κλασικό μεταξύ των συναδέλφων του. Η Νορβηγική Ακαδημία επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι «όλα τα έργα του Μίλνορ διακρίνονται για τη σπουδαία έρευνά τους, τις θεμελιώδεις ενοράσεις, τη ζωηρή φαντασία, τα στοιχεία έκπληξης και την υπέρτατη ομορφιά τους».

Ο Μίλνορ, πριν κερδίσει το βραβείο Άμπελ, έχει ήδη βραβευτεί με όλα τα άλλα σημαντικά βραβεία μαθηματικών (Φιλντς 1962, Βολφ 1989 κ.α.). Παρόλα αυτά, όπως είπε, ξαφνιάστηκε όταν τον ειδοποίησαν ότι είχε πάρει και το βραβείο Άμπελ. «Πάντα», δήλωσε, «αιφνιδιάζεται κάποιος, όταν τον παίρνουν τηλέφωνο στις έξι ώρα το πρωί».
ΑΠΕ-ΜΠΕ