Η πιο σημαντική οπτική γωνία από την οποία μπορεί να ειδωθεί η κρίση της ευρωζώνης είναι αυτή που δείχνει πως ο κίνδυνος διάσπασής της δεν είναι πλέον μηδενικός. Η πιθανότητα αποχώρησης κάποιου μέλους ομολογείται από τους υποστηρικτές του ευρώ και
οδηγεί στη διατήρηση των αποκλίσεων στα spreads της αγοράς ομολόγων.
Για μία δεκαετία, η ζώνη του ευρώ παρείχε φθηνή πίστωση για τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης. Τώρα, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Ισπανία -οι χώρες που επωφελήθηκαν περισσότερο από το ευρώ- βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πολυετή πολιτική λιτότητας, ώστε να ανακτήσουν τη χαμένη τους ανταγωνιστικότητα. Κάποια στιγμή, μία εξ αυτών των χωρών ενδέχεται να αποφασίσει ότι η ευρωζώνη δεν αξίζει πλέον τον κόπο.
Δεν υπάρχει επίσημος μηχανισμός για την έξοδο ενός κράτους από την ευρωζώνη, άρα κάποιος θα πρέπει να δημιουργηθεί, εάν προκύψει τέτοια ανάγκη. Αυτό, όμως, αποτελεί όχι μόνο οικονομική και χρηματοοικονομική απόφαση αλλά και πολιτική. Οι ευρωσκεπτικιστές υποτιμούν την πολιτική δέσμευση που απαιτείται για την ευρωζώνη. Η δέσμευση αυτή, όμως, μπορεί πλέον να μην είναι τόσο ισχυρή όσο ήταν, ειδικά στην Αθήνα. Από τα παλαιά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα είναι εκείνο που έχει προχωρήσει στη μικρότερη ενσωμάτωση. Η εχθρικότητα με την οποία την αντιμετώπισαν οι Ευρωπαίοι «φίλοι» της όταν ξέσπασε η κρίση δεν βοήθησε και πολύ.
Είναι ο πιο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης. Η αποχώρηση της Ελλάδας θα έδινε τη δυνατότητα στη ζώνη του ευρώ να απαλλαγεί από ένα μέλος που είναι κάθε άλλο παρά το καταλληλότερο και θα έδινε σε άλλους ακόμη μεγαλύτερο κίνητρο να πράξουν τα μέγιστα για να αποφύγουν την ίδια μοίρα.
Δεν είναι εύκολο να ζυγίσει κανείς το μεγάλο σοκ που θα προκαλέσει η άμεση υποτίμηση έναντι της βελτιωμένης ανάπτυξης και της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας στο μέλλον. Η ING εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 7,5% το 2011 εάν βγει από την ευρωζώνη (σε ονομαστικούς όρους). Η τρέχουσα πρόβλεψη αφορά σε μείωση της ανάπτυξης κατά 2%, εντός του πλαισίου της ευρωζώνης. Βεβαίως, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας, τα υψηλά χρέη και τα επακόλουθα μέτρα λιτότητας πιθανώς να οδηγήσουν σε περαιτέρω αναβολή της οικονομικής ανάκαμψης, αλλά κανείς δεν μπορεί να ξέρει με σιγουριά.
Ενόσω εντείνονται οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητά της, η ευρωζώνη προχωρεί στην επέκτασή της, συμπεριλαμβάνοντας και την Εσθονία από τον Ιανουάριο. Αλλά η πιθανότητα αποχώρησης κάποιας χώρας-μέλους έχει αναζωπυρωθεί. Και οι αξιωματούχοι θα πρέπει να προετοιμαστούν για κάτι τέτοιο.
FT.com
euro2day
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου