Χάρη στα βλαστοκύτταρα 10χρονο παιδί απέκτησε νέα τραχεία που «δούλεψε» αμέσως

Ήταν μια εγχείρηση ορόσημο για την ιατρική. Άγγλοι και Ιταλοί ειδικοί προχώρησαν σε μεταμόσχευση τραχείας σε ένα 10χρονο αγόρι και το όργανο αυτό με τη βοήθεια των βλαστοκυττάρων του παιδιού, απέκτησε μέσα στο σώμα του την κατάλληλη μορφή και ταίριαξε απόλυτα με το αναπνευστικό του σύστημα.


O δρ Μάρτιν Έλιοτ, καθηγητής Καρδιοθωρακικής Χειρουργικής στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο «Great Οrmond Street» του Λονδίνου, μιλάει στα «ΝΕΑ» για την πρωτοποριακή επέμβαση που διενήργησε μαζί με Ιταλούς συναδέλφους του. Ήταν μια προσπάθεια που διήρκεσε εννέα ώρες και η ομάδα των ειδικών με επικεφαλής τον Άγγλο καθηγητή, κατάφερε να πραγματοποιήσει κάτι που ποτέ ξανά δεν είχε επιχειρηθεί: να μεταμοσχεύσει ένα ζωτικής σημασίας όργανο σε έναν ασθενή και αυτό να λειτουργήσει κανονικά, από το πρώτο λεπτό, χωρίς φάρμακα, παρά μόνο με τη βοήθεια μιας μικρής... χούφτας βλαστοκυττάρων που οι γιατροί δανείστηκαν από τον γοφό του παιδιού.

«Τώρα το παιδί μπορεί και αναπνέει καλύτερα απ΄ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια», θα πει ο δρ Έλιοτ. «Από αυτό το επίτευγμα θα μπορούσαν να ωφεληθούν άμεσα εκατοντάδες παιδιά και ενήλικοι. Βέβαια, ίσως περάσουν χρόνια μέχρι να έρθει η στιγμή όπου τέτοιες εγχειρήσεις θα αποτελούν καθημερινή ρουτίνα, όμως η επέμβαση αυτή αποτελεί σίγουρα σταθμό στην επιστήμη της ιατρικής», θα προσθέσει από την πλευρά του ο καθηγητής Μάρτιν Μπίρκχαλ, ειδικός στην αναγεννητική ιατρική στο University College του Λονδίνου. Η δυσκολία

Το 10χρονο αγόρι, που οι γονείς του ζήτησαν να μη γίνει γνωστό το όνομά του, είχε την ατυχία να γεννηθεί με μια πολύ στενή τραχεία. Η τραχεία είναι ο μικρός οστέινος αγωγός που συνδέει τη μύτη, το στόμα και τους πνεύμονες. Υπέφερε από τα πρώτα χρόνια της ζωής του καθώς με δυσκολία μπορούσε να αναπνεύσει. Ήταν σαν να εισέπνεε αέρα από ένα καλαμάκι. Κρατιόταν στη ζωή χάρη σε συμβατικές χειρουργικές επεμβάσεις, κατά τις οποίες οι γιατροί προσπαθούσαν να διαπλατύνουν την τραχεία για να εισέρχεται περισσότερος αέρας.

Μέχρι και στην προσθήκη ενός μικρού μεταλλικού σωλήνα κατέφυγαν οι ειδικοί για να φαρδύνουν όσο γινόταν περισσότερο τη δίοδο του αέρα στα πνευμόνια. Όμως ο σωλήνας τού προκάλεσε αιμορραγία στην αορτή, την κεντρική αρτηρία που απομακρύνει το αίμα από την καρδιά, και η αντίστροφη μέτρηση για τη ζωή του άρχισε.

Το παιδί οδηγήθηκε στο νοσοκομείο του Λονδίνου και η ομάδα υπό τον δρα Μάρτιν Έλιοτ πήρε την απόφαση να προχωρήσει σε μια πρωτοποριακή επέμβαση. Θα έκαναν το σώμα του αγοριού ένα είδος «βιοαντιδραστήρα, ώστε με τη βοήθεια των βλαστοκυττάρων, να εναρμόνιζε στον οργανισμό του το ξένο μόσχευμα και να το αφομοίωνε», λέει στα «ΝΕΑ» ο Άγγλος καθηγητής.

Από τον γοφό του

Έτσι λοιπόν από τον γοφό του αγοριού οι επιστήμονες πήραν ένα μικρό δείγμα μυελού των οστών και απομόνωσαν προσεκτικά μια ομάδα βλαστοκυττάρων. Στο εργαστήριο είχαν ήδη το μόσχευμα, την τραχεία του δότη, την οποία φρόντισαν να «καθαρίσουν» από τα κύτταρα που είχε πάνω της. Τη λεπτή αυτή δουλειά ανέλαβε να φέρει εις πέρας ο δρ Πάολο Ματσχιαρίνι, πρωτοπόρος στα βλαστικά κύτταρα από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Careggi της Φλωρεντίας.

Στη συνέχεια διοχετεύτηκαν τα βλαστικά κύτταρα του παιδιού πάνω στην ξένη τραχεία. Το επόμενο βήμα ήταν να εναποθέσουν πάνω σε αυτά κάποιες χημικές ουσίες, που λέγονται αυξητικοί παράγοντες, ώστε να τα ωθήσουν να αναπλάσουν την ξένη τραχεία και να τη φέρουν στις... προδιαγραφές του παιδιού. Χωρίς να περιμένουν αυτό να συμβεί σε κάποιο δοκιμαστικό σωλήνα, μεταμόσχευσαν στο αγόρι την ξένη τραχεία και άφησαν τα βλαστοκύτταρα να κάνουν τα υπόλοιπα, σαν μαγική χρυσόσκονη.

«Με τον τρόπο αυτό η διαδικασία της προετοιμασίας του μοσχεύματος και της επέμβασης μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με μια συμβατική μεταμόσχευση», λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Μ. Έλιοτ και προσθέτει: «Έτσι μειώνεται και το κόστος της επέμβασης και ανοίγει ο δρόμος για την ευρύτερη εφαρμογή της».


Η ΣΗΜΑΣΙΑ
Μεταμοσχεύτηκε ζωτικής σημασίας όργανο που λειτούργησε από το πρώτο λεπτό, χωρίς φάρμακα


Η πρώτη ασθενής με μεταμόσχευση

Η ΚΛΑΟΥΝΤΙΑ ΚΑΣΤΙΓΙΟ ήταν ο πρώτος ασθενής στον κόσμο, που το 2008 υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση ενός οργάνου το οποίο είχε αναμορφωθεί επί έξι μήνες στο εργαστήριο, με τη βοήθεια δικών της βλαστοκκυτάρων. Η τραχεία της είχε καταστραφεί από φυματίωση και οι γιατροί τής μεταμόσχευσαν μια άλλη, αφού προηγουμένως την ενέχυσαν με βλαστοκύτταρα ώστε να μπορέσει να συνεργαστεί με τους πνεύμονές της και να μην απορριφθεί από το ανοσοποιητικό της σύστημα. Η διαφορά της επέμβασης που έγινε στην Κλάουντια Καστίγιο και στο 10χρονο παιδί από τη Βρετανία έγκειται στο γεγονός ότι στη δεύτερη περίπτωση, η τραχεία μεταμοσχεύτηκε αμέσως στο παιδί και εναρμονίστηκε με το αναπνευστικό του σύστημα μέσα στον οργανισμό του.

 Στέφανος Κρίκκης skrik@dolnet.gr
 tanea.gr