Οι 5 μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις του 20ου αιώνα

Η οικονομική κρίση του 1907 στις ΗΠΑ, η νομισματική κρίση του peso, η οικονομική κατάρρευση της Αργεντινής και της Α. Ασίας, αλλά και η Ρωσική οικονομική κρίση του 1998, είναι μερικές μόνο από τις οικονομικές κρίσεις του 20ου αιώνα. Σίγουρα όμως είναι οι ισχυρότερες.

Ο «πανικός των τραπεζιτών» - 1907

Ο «πανικός των τραπεζιτών», όπως έμεινε στην ιστορία, ήταν η πρώτη οικονομική κρίση του 20ου αιώνα. Πρόκειται για το προμήνυμα για το μεγάλο Κραχ του 1929. Στο διάστημα 1896-1906 ο ρυθμός της οικονομικής ανάπτυξης των ΗΠΑ είχε αγγίξει το 7% και όλα έδειχναν ότι η οικονομία της χώρας βρισκόταν σε ακμή. Και ξαφνικά ξέσπασε ο Πανικός. Κράτησε πέντε μήνες και η κατάσταση ομαλοποιήθηκε μετά το Φεβρουάριο του 1908. 

 

Όλα ξεκίνησαν όταν κάποιες τράπεζες της Ν. Υόρκης ανακάλεσαν κάποια δάνεια και η κρίση απλώθηκε σε όλη την χώρα. Η Wall Street έχασε το 50% της αξίας της και
οι επενδυτές πολιόρκησαν τις τράπεζες για να σηκώσουν όλα τους τα χρήματα. Την κατάσταση έσωσαν ο πρόεδρος Θίοντορ Ρούζβελτ και ο τραπεζίτης Τζον Πιερπόν Μόργκαν. Ο Μόργκαν ήταν αυτός που κράτησε το χρηματιστήριο ανοιχτό υπογράφοντας προσωπικές επιταγές για όλους τους χρηματιστές. Ο Ρούζβελτ έβαλε φρένο στους μεγαλοτραπεζίτες και κατάφερε να ψηφιστεί στο Κογκρέσο το 1913 ο νόμος ΓκλάςΟουεν για την ίδρυση της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, ώστε να μπει τάξη στο τραπεζικό σύστημα. 

El Error de Diciembre – 1994

Είναι γνωστή ως η «νομισματική κρίση του peso». Το 1994 το Μεξικό ήταν το παράδειγμα της νεοφιλελεύθερης επιτυχίας. Ισοσκελισμένος προϋπολογισμός, πληθωρισμός στο ελάχιστο. Ωστόσο κάποια γεγονότα έκαναν το ξένο κεφάλαιο να φεύγει πανικόβλητο από τη χώρα. Ξεσηκωμός και ανταρσία στην περιοχή Chiapas, έντονες φήμες για δωροδοκίες και διαφθορά στα ανώτερα στρώματα της κυβέρνησης, ήταν μερικά από τα γεγονότα που ανησύχησαν τους ξένους επενδυτές. 

 

Τον Απρίλιο του 1994, 500.000 εργάτες χάνουν τη δουλειά τους και λίγους μήνες αργότερα άλλοι 250.000 μένουν άνεργοι. Η αγορά δεν κινείτε, οι ξένοι επενδυτές φεύγουν και ο πρόεδρος της χώρας, Ερνέστο Ζεντίλο, δεν βρίσκει άλλη λύση από την υποτίμηση του peso. 

Η οικονομική κρίση της Αργεντινής - 1999

Η δεκαετία του ’80 ήταν δύσκολη για την Αργεντινή. Στρατιωτική δικτατορία, αποδιοργάνωση του στρατού στα Φόκλαντς, οικονομική κατάρρευση, μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού. Το χρέος της χώρας αυξήθηκε ραγδαία τη δεκαετία του ’90 και μαζί με τη διαφθορά της κυβέρνησης η χώρα οδηγήθηκε σε μια κατάσταση που η κυβέρνηση δεν μπορούσε να ελέγξει. Οι επενδυτές έχασαν την εμπιστοσύνη τους στην αγορά και στράφηκαν στις τράπεζες για αναλήψεις. Η κυβέρνηση πάγωσε τους τραπεζικούς λογαριασμούς για έναν ολόκληρο χρόνο και επέτρεπε μόνο αναλήψεις μικροποσών. 

Διαδηλώσεις έλαβαν χώρα σε όλη την Αργεντινή, με ταραχές και βίαια επεισόδια με αποτέλεσμα την πτώση της κυβέρνησης του Φερνάντο ντε λα Ρουά. Οι επόμενες δύο κυβερνήσεις απέτυχαν στην ανάκαμψη της οικονομίας και μόνο με την άνοδο του Νέστωρ Κίτσνερ, η χώρα κατάφερε να ανακάμψει. 

Ρωσική οικονομική κρίση – 1998 

Πλήγμα από διαφθορές, αδυναμία αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής, υποτίμηση του νομίσματος και πολιτική αστάθεια ήταν η λόγοι που οδήγησαν την Ρωσία σε οικονομική κρίση, λίγο πριν το τέλος της δεκαετίας. Επίσης, όταν οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έπεσαν, η Ρωσία δέχτηκε άλλο ένα πλήγμα. Οι ξένοι επενδυτές πήραν τα χρήματα τους από τη Ρωσία με αποτέλεσμα η δυναμική των τραπεζών να μειωθεί δραματικά. Η κρίση χτύπησε και τις Ουκρανία και Τσεχία και φυσικά τους δείκτες των χρηματιστηρίων, που σημείωσαν μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις τους. 

Η οικονομική κρίση της Α. Ασίας - 1997

Αυτό που αποκαλούσαν «οικονομικό θαύμα της Ασίας» αποδείχθηκε καταστροφή το 1997. Οι επενδυτές έκαναν για άλλη μια φορά αυτό που ξέρουν καλά: έχασαν την εμπιστοσύνη τους. Οι υψηλοί δείκτες έκαναν τις ασιατικές αγορές να μοιάζουν προκλητικές, όμως όταν οι ΗΠΑ αποφάσισαν να περιορίσουν τη δική τους προσωρινή ύφεση μειώνοντας τους δείκτες ενδιαφέροντος, έκαναν την αγορά τους πιο ελκυστική και την ασιατική πιο ριψοκίνδυνη. Αλυσιδωτές αντιδράσεις ακολούθησαν, ξεκινώντας με την Ταϋλάνδη και στη συνέχεια τις Φιλιππίνες, το Χόνγκ Κόνγκ, την Ινδονησία, την Μαλαισία πυροδοτώντας μια πρωτοφανή παγκόσμια κρίση. 

Χριστίνα-Πατρίσια Φωκιανού

men24